NL

Birds, Bees
& Business

Naar een rijk landschap voor mens en natuur

De Sahel

Miljoenen Nederlandse trekvogels overwinteren in West-Afrika, onder meer in de Sahel. Hier leven de vogels tussen de sheabomen, de bron van de sheaboter die wereldwijd in verzorgingsproducten wordt gebruikt. En dat is een probleem. De vraag naar shea-boter stijgt, maar het gebied waar deze bomen groeien wordt steeds droger en kaler. De lokale bevolking ziet de oogst mislukken en ‘onze’ trekvogels vinden hier in de winter steeds minder voedsel.

In het project ‘Birds, Bees & Business werken Vogelbescherming, Cordaid en Fair climate fund daarom samen om de natuur te herstellen én te zorgen dat er voldoende oogst is voor de lokale vrouwen om shea-boter te maken. Landschapherstel waardoor vogels én mensen profiteren van biodiversiteit en een duurzame economie. En de eerste resultaten zijn inmiddels zichtbaar!

De Sahel is een belangrijk overwinteringsgebied voor trekvogels uit Europese landen.

We gaan door

In vier jaar tijd teelden, plantten en beschermden we nu al 1,2 miljoen bomen. Die aantallen lijken groot, maar de Savanne is groter. We gaan dus door. Daarbij geloven we in het vliegwieleffect. Hoe meer vrouwen bomen planten en hun sheaboter energiezuinig produceren, hoe groter de ommekeer. Zo redden we de wintertuin van onze broedvogels.

Hoe schonere ovens de vrouwen en vogels in West-Afrika helpen

Neera van der Geest van FairClimateFund helpt vrouwen in het project te investeren in schonere kooktoestellen waardoor minder bomen worden gekapt. Voor de nieuwe ovens is maar 2 in plaats van 5 kilo brandhout nodig. Dat scheelt de vrouwen een hoop tijd aan hout sprokkelen, maar ook flink veel CO2 uitstoot. Inmiddels zijn er al 25.000 van deze energiezuinige ovens gerealiseerd, wat de CO2 uitstoot tijdens de duur van het project al met 75.000 ton heeft verminderd! Lees meer

Jaarlijks overwinteren miljoenen Nederlandse trekvogels in Afrika, waaronder deze bonte vliegenvanger.

Verwoesting van het leefgebied van trekvogels

Veel Nederlandse trekvogels overwinteren elk jaar in een specifiek gebied in West-Afrika waar sheabomen groeien. Helaas is het landschap aan het veranderen, onder meer door de massale houtkap en dit alles heeft grote gevolgen. Niet alleen voor de trekvogels, zoals de bonte vliegenvanger, de gekraagde roodstaart en de zomertortel die het afwisselende savannelandschap en de insectenrijkdom nodig hebben, maar ook voor de mensen. Zij zien hun oogsten terug lopen. 

Wat doen we?

De vraag naar sheaboter wordt steeds groter en juist die groeiende vraag zien wij als een kans om aan de slag te gaan met duurzaam natuurherstel waar zowel mensen als vogels wat aan hebben. Birds, Bees & Business creëert een divers, rijk landschap dat voedsel biedt aan vogels en mensen, een buffer vormt tegen verwoestijning en een bron is voor duurzame business waar uiteindelijk 191.000 mensen van profiteren.

Een rijk landschap voor mens en natuur

Het plan was om 440.000 nieuwe bomen te planten en 600.000 bestaande bomen beschermen. Dat doel is nu al ruimschoots gehaald. Het beoogd aantal bomen is geplant en het aantal bomen dat we beschermen is zelfs opgelopen tot 800.000!. Hierdoor wordt het verdroogde gebied weer aantrekkelijk voor bestuivende insecten zoals bijen en vinden trekvogels weer een plek om te overwinteren. Tegelijkertijd zorgt herstel van het landschap voor het behoud van de sheaboom, die met haar sheanoten een belangrijke inkomstenbron is voor vrouwen in West-Afrika. 

  • Birds

    We planten nieuwe bomen en ontwikkelen een zogenaamd mozaïeklandschap, waarin gewassen, sheabomen en verschillende andere boomsoorten naast elkaar groeien. De keur aan bomen zorgt voor een vruchtbare bodem en gaat erosie tegen. In dit rijke landschap zijn voor vogels voldoende rustplaatsen en voedsel te vinden.

  • Bees

    We stimuleren de biodiversiteit. Dat trekt meer insecten aan en dat is belangrijk, want zonder insecten hebben vogels geen eten. Bovendien zijn bijen en andere insecten ook heel belangrijk voor de productie van sheaboter, omdat zij de bomen bestuiven. Zonder bestuiving draagt een boom geen vruchten. Daarom planten we bomen en planten waar insecten van houden en zorgen we voor bijenkorven voor meer bijen. .

  • Business

    We bevorderen duurzaam ondernemen. We helpen de vrouwen het productieproces te verbeteren, voor betere en constante kwaliteit van hun sheaboter. Ook organiseren de vrouwen in coöperaties en verbinden hen aan (internationale) inkopers die een betere prijs betalen. Door efficiënte kooktoestellen te gebruiken voor het koken van de sheanoten besparen ze veel brandhout en dus ook bomen. 

Help mee!

Speciaal voor Birds, Bees & Business heeft Werfzeep deze heerlijke Savannezeep ontwikkeld: zeep vol sheaboter en sheahoning van de savanne in de Sahel, zonder synthetische toevoegingen, palmolie en dierlijke vetten. Met deze heerlijke Savannezeep boordevol sheaboter uit de Sahel maak je jezelf en de wereld mooier, je draagt bij aan natuurherstel in dit gebied en geeft vrouwen een eerlijke prijs voor hun product. 

Savannezeep is hier verkrijgbaar! 

Birds Bees Business op National Geographic

Wat is het verband tussen vogels, vrouwen in West-Afrika en jouw handcrème? Ontdek het met creatieveling Eddy Zoëy en content creator en model Lauren Lewis. Zij gingen op onderzoek uit in West-Afrika en hebben de vrouwen ontmoet. In Nederland werd deze documentaire uitgezonden door National Geographic.

Wat is shea?

Women's gold

4.000 jaar geleden gebruikten de oude Egyptenaren het al: sheaboter. Een plantaardig vet gemaakt van sheanoten, de pitten van de vruchten van de Afrikaanse sheaboom. Sheaboter wordt voor veel verzorgingsproducten gebruikt vanwege de vele positieve eigenschappen. Bovendien is het eetbaar.

Onze ambassadeurs

Samen de trekvogels achterna

Creatieveling Eddy Zoëy en content creator en model Lauren Lewis zijn ambassadeur van Birds, Bees & Business. Eddy is een gepassioneerde vogelaar en heeft een passie voor natuur. Lauren gaat voor een wereld waarin cosmetica bijdraagt aan een beter leven van mensen én vogels.

De vrouwen koken de sheanoten op houtvuur tot boter, een langdurig proces waar veel brandhout voor nodig is.

Nieuws

Sinds de start van Birds, Bees & Business in 2018 zijn er inspirerende resultaten behaald. De intensieve samenwerking met Cordid, FairClimateFund maar zeker ook  met partijen in Burkina Faso werpt duidelijk haar vruchten af. De open houtvuren waar de vrouwen traditiegetrouw op kookten, worden op steeds grotere schaal vervangen door zelfgebouwde, energiezuinige kooktoestellen. Vele tienduizenden bewoners zijn direct of indirect bereikt door het project. De doelstelling rondom het planten van nieuwe bomen en het beschermen van bestaande, is ruimschoots gehaald. En dat alles in een periode waarin we gebukt gingen onder een pandemie.

Meer nieuws

Maak kennis met Assita

Assita Dembélé werkt bij Naturama (BirdLife Burkina Faso). Naturama werkt aan het behoud van de biodiversiteit en het verhogen van de productiviteit van de land- en bosbouw. Zij droomt van een wereld waarin de dorpsgemeenschappen volop de potentie van de natuur kunnen benutten. Door actie te ondernemen kan deze droom werkelijkheid worden.

Assita: "Recente projecten laten zien dat natuurherstel in West-Afrika en duurzamer gebruik van natuurlijke hulpbronnen mogelijk is. Met de producten die het landschap oplevert, zoals sheanoten, wordt een duurzaam inkomen opgebouwd voor de lokale bevolking. Winst voor mens en natuur! Onze generatie moet getuige zijn van een omgeving waarin iedereen een rol speelt, een gezonde omgeving die aan toekomstige generaties wordt nagelaten”.

"De natuur is belangrijk, ze lacht naar ons en verwelkomt ons"

Door het aantrekken van de biodiversiteit zijn er nu al meer bijen, merken de imkers.

Over ons

Afkomstig uit totaal verschillende werkgebieden vullen Cordaid en Vogelbescherming Nederland elkaar perfect aan. En dat doen we niet alleen samen, want door onze krachten te bundelen met het bedrijfsleven ontstaat een unieke oplossing die de lokale bevolking duurzame inkomsten biedt en het herstel van de natuur op lange termijn mogelijk maakt. Zo vormen we, samen met het Fair Climate Fund, Birdlife International, Naturama, Olvea, de Global Shea Alliance en ICRAF, een partnerschap voor people, planet en profit.

 

 

 

Grote vraag naar sheaboter

Tegenwoordig is er een grote markt voor sheaboter. Sheaboter is een veelzijdig product dat voor van alles wordt gebruikt; als plantaardig vet in veel voedselproducten, van chocola tot croissants, en vanwege de vochtinbrengende eigenschappen ook voor veel cosmetische producten, zoals crèmes en haarproducten.

Wereldwijd groeit de vraag naar sheaboter. Dat biedt kansen voor West-Afrikaanse vrouwen! Zij verwerken traditioneel de sheanoten tot sheaboter en verdienen daarmee geld. Om die reden wordt shea ook wel “women’s gold” genoemd. Nu verkopen zij hun shea vooral lokaal, maar op de internationale markt kunnen zij hun inkomsten duurzaam verbeteren. Het is dan wel belangrijk dat de bron van sheaboter, de sheabomen, voldoende noten blijven produceren.

Traditioneel gezien zijn het vrouwen die sheanoten verzamelen en verwerken.